Als godin in Afrika!

In plaats van ‘als god in Frankrijk’. Zo voel ik me hier de afgelopen weken! Na vier maanden voel ik me nog meer geïntegreerd en op mijn plek en kan ik echt genieten van al het moois om me heen. Ik ben gewend, weet nu niet beter en beschouw deze kleine en primitieve wereld, Klikor-Agbozume, als mijn thuis. Ennn… dat voelt goed, ondanks de weinig mogelijkheden en ‘basic life’. Het is verre van saai, want elke dag is weer een nieuw avontuur! Dit is het gevarieerde leven/werk wat ik ambieer en wat mij ligt. Van de ene kant timmer je aan de weg en ben je bezig met het bedenken en maken van beleid, het helpen opzetten en reorganiseren van een goed lopend project en waar je even later weer super praktisch en ad hoc moet handelen om te kunnen overleven in de hectiek van dag. En dat is wat I like about it. Een veel gehoord en gezegd zinnetje hier; “I like it!!”

Met mijn ouders en nadat ze weer weg waren heb ik helemaal ervaren hoe het voelt om ECHT van kleine dingen te kunnen genieten! Zoals een lekkere maaltijd (iets anders dan rijst of Akple), stukje kaas, wijntje (Mmm!), snoepje, koekje uit Nederland, een knuffel, lach en blije gezichten. Met mijn lieve ouders op bezoek en in een oase van lekkere dingen was t extra genieten. Als ik niet ziek was geworden was ik zeker weer 5 kilo aangekomen i.p.v. nog dunner te worden, want al t lekkers wat ik gewoon at, bleef er niet lang in. Tams, wees gerust, mijn botten zijn niet meer te tellen, want ik kan weer eten zonder elke x een ‘toilet –attack’ te hebben. Uhm, gister alleen nog en ben nu aan de antibiotica op aandringen van mijn moeder, die een parasiet heeft meegenomen terug naar NL. Minder leuk souvenir! Naast lekkere dingen hadden ze ook allemaal praktische spulletjes voor mij en spullen voor het weeshuis meegebracht (3 koffers vol! excl. eigen bagage). Met al die bagage zijn we aangekomen in Klikor en heb ik ze kennis kunnen laten maken van het leven hier. Ondanks dat mijn ouders toch wel heel wat gewend zijn en weten wat ‘reizen’ en hoe ‘Afrika’ is/kan zijn, viel het ze toch niet mee. Mijn moeder dacht een zeer goede voorstelling te hebben gemaakt door al mijn verhalen over de telefoon, op t internet en met de foto’s, maar dit; de armoede, leefomstandigheden, en weinig faciliteiten (lees; niks), was toch wel ff ‘shocking’, zoals ze zelf zij. Ik kan me deze reactie nog heel goed van mezelf herinneren toen ik hier mijn eerste dagen rondliep (denkend dat je al heel wat gezien en gewend bent). Nu ben ik hier zo aan gewend, dat het normaal voelt, alsof ik net als de kinderen niet beter weet. Ook een rare ervaring, want ik ben meer geshockeerd als ik weer in Accra aankom of foto’s van Roel bijvoorbeeld in ZA zie; wat een totaal andere en vooral luxe wereld!
Ik had mijn ouders ook wel meteen in het diepe gegooid door ze meteen de eerste avond t lokale eten, Akple, mee te laten eten. Net goed en wel aangekomen, nog niet gewend aan de hitte en net gesetteld in t guesthouse achter mijn huis (waar t stromend water toch een bucket shower werd en de toilet te ransig). Dusss.. dat resulteerde meteen in een ziek, zwak en misselijke vader, die meer op de wc zat en op mijn mat onder de mangoboom van onze compound lag, dan dat ie in levend rondliep. Oeps, sorrie! Toch heeft hij tussendoor en naast het gemis van een gezellig koffietentje (met schone wc. Toch lastig zonder wc’s in de buurt als je darmproblemen hebt) om ff bij te komen en frustraties van de beschikbaarheid (lees on- ervoor!) van het internetmedium (om ff zijn mail te checken en aan t thuisfront te laten weten dat ondanks alles, alles goed gaat. Hihi! Mijn moeder deelde dit gevoel niet minder) ook nog mee kunnen genieten van de mooie dingen hier. Vooral de hartverwarmende kinderen, de gastvrijheid en vriendelijkheid van de mensen, de sfeer en de natuur (zee, strand). De spullen die ze hadden meegebracht, zoals de JVC-voetbal tenues zijn met groot enthousiasme en onder begeleiding van het Ghanese volkslied onthaald. Alle kinderen waren zeer verrast en door het dolle heen. Prachtig om hiervan getuigen te zijn, maar voor anderen is dit vastgelegd op foto’s en video. Bedankt JVC Cuijk!! Andere mensen, bedankt voor de kleren, die weer vol trots worden gedragen. Te groot of te klein, het maakt allemaal niet uit. De oranjespullen; shirts, petjes, ballonnen etc. werden speciaal ter ere van onze Koningin op 30 april gedragen. David vond het weer een bijzondere gelegenheid genoeg om een (professionele) fotograaf te laten komen om ‘The Dutchies’ met de hele groep vast te leggen. Zie groepsfoto! Helaas drong t nieuws hier ook bij ons door, over de rampzalige gebeurtenis van die dag in NL. Dus weinig feest bij jullie heb ik begrepen of waren de meeste onder jullie toch al te brak na Koninginnenacht? Lies, ik moest natuurlijk denken aan onze geslaagde Queens Day van afgelopen jaar in A’dam. Die zit in de pocket iig!
Nou, hier verliep de dag ook anders dan gepland, aangezien ik zelf nu aan de beurt was en gevloerd ging (aangestoken door pa waarschijnlijk), waardoor we een dag later pas konden vertrekken richting de westkust (allebei aan de diarreeremmers in de trotro). In Cape Coast hebben we de huiverwekkende geschiedenis opgesnoven van onze eigen voorvaderen; de 1,5 eeuw durende (1665 – 1807) slavenhandel van deze beruchte Goudkust naar Amerika en Europa. Helaas was mam het volgende slachtoffer (gelukkig niet als slavin) dus wisselden we elkaar gezellig af op de wc, ondertussen genietend van het iets meer toeristische van deze streek dus meer ‘gezelligheid’, ‘comfort’ en ‘lekker’ (voor Afrikaanse begrippen dan) eten te vinden, waar we helaas steeds maar kort van konden genieten. De laatste dagen met pa en ma in Kosa Beach Resort (gerund door 2 nl-stellen), direct aan het strand, was ondanks onze buikklachten een ware oase! Thanks lieve pa en ma voor deze fijne en mooie tijd!! Maar helaas is er een tijd van komen en gaan. Raar om na deze intense 10 dagen weer afscheid te moeten nemen en te weten dat we elkaar weer voor lange tijd niet zouden gaan zien. Ik ben er maar niet teveel stil bij gaan staan en snel weer afgereisd naar mijn thuis in Klikor, waar ik meteen weer in beslag werd genomen door het leven van alledag. Gelukkig was ik erg blij dat ik niet mee terug naar NL ben gegaan, maar de bedoeling is dat ik nog een tijd hier blijf. Er is hier nog genoeg te doen en te leren voor mij!

Mijn ouders hebben nog eens een extra bijdrage geleverd aan de hoge kosten die we op het moment maken tijdens het ‘farming season’. Dit is van cruciaal belang, aangezien ons dit voorziet in ons eigen eten en er dus geen honger geleden hoeft te worden, want zo simpel ligt dat hier. Geen oogst, geen eten, want de prijzen op de markt voor eten zijn veels te hoog en dat kunnen we ons niet veroorloven. Daarom heb ik mijn verzamelde sponsorgeld voor mijn vertrek ook voor een groot deel besteed aan deze investering, want we hebben maar liefst 8 stukken land, die allemaal bewerkt moeten worden in een korte tijd, nu het regenseizoen is gestart. Ik wil hierbij nogmaals iedereen bedanken voor hun gulle giften, die een belangrijke bijdrage leveren aan het meest essentiële (=voedsel!) van overleven hier en niet minder belangrijk het project zelfvoorziend maken, omdat als we straks genoeg kunnen verbouwen we ook een deel van de oogst kunnen verkopen op de markt, zodat we straks niet meer afhankelijk zijn van donaties voor de bewerkingskosten. Langzaam en stukje bij beetje maken we progressie en kunnen we dit project versterken en verbeteren, maar daar is helaas wel veel investeringsgeld voor nodig, dus zolang het nog niet op eigen benen kan staan zijn we financieel afhankelijk van donateurs. Dus als jullie nog mensen in je omgeving weten die een goede investering willen doen in een betrouwbaar ontwikkelingsproject. Tell them about this!
Er zijn grote plannen besproken met ‘Stichting Bouwen’ en een voorstel is in de maak om naast de nieuwe school (die helaas gezien omstandigheden nog niet in gebruik is!) een nieuw weeshuis te bouwen, met daaraan gekoppeld meerdere inkomstgenererende projecten, zoals een visvijver, bakkerij, dierenboerderij en weverij. Dit creëert weer nieuwe kansen, inspiratie en hoop! Mooi om mijn ouders hierin ook te laten delen. Ik heb ze rondgereden naar de stukken farmland en de nieuwe school, waarvan het enthousiasme, die in eerste instantie in je schoenen is gezakt bij de aanblik van het huidige weeshuis en de school, spontaan weer opwelt en waarbij een lach op je gezicht niet te onderdrukken valt. MOOI!

Ondertussen staat ‘farming’ nu centraal op de agenda en is dus hoogste prioriteit van dag. Alles moet wijken, zelfs school, andere lessen, taken en bezigheden van de kinderen. Van klein tot groot, iedereen helpt mee en is zich bewust van de belangrijkheid en voelt zich verantwoordelijk! Natuurlijk zijn het nog steeds kinderen en hebben ze af en toe wat aansporing en begeleiding nodig, maar de grote zelfstandigheid en verantwoordelijkheid die ze nu al hebben, maken ze net kleine volwassenen. Met verbazing en met name grote bewondering kan ik hier naar staan kijken als ik het vergelijk met kinderen in Nederland. Het samenwerken creëert saamhorigheid en broederschap. Ik ben dankbaar dat ik deel uit mag maken van deze grote familie en zou deze ervaring voor mijn hele leven koesteren en meenemen. Terug naar de orde van de dag….
De dagen staan dus in het teken van wieden, ploegen, zaaien, planten, plukken, pellen, malen en brandhout hakken. Ja, ik zou straks ook nog boerin kunnen worden! ;) Of vogelverschrikkers opzetten… wat een giller! Tja, kan moeilijk zelf daar dag en nacht gaan staan, haha! Maar, even serieus, wat is het geweldig om op deze manier letterlijk je handen uit de mouwen te steken, fysieke arbeid te leveren midden in de bush, bush met een prachtige natuur, geluiden en 10-tallen verschillende zonsondergangen om je heen en mee te helpen je eigen voedsel te laten groeien. Het is echt ongelooflijk hoe snel dat gaat! Eerst sta je nog in de droge rode aarde te hakken, waarvan je denkt; moet hier iets kunnen groeien?, maar met wat gezegende regen, ontwikkelde saai-skills (de kinderen zijn beste leermeesters en zeer kundig en ervaren in hun vak!) en enkele zaadjes in de grond, kijk je echt je ogen uit, als je een paar dagen later weer op dat zelfde stukje land staat en de rode aarde is omgetoverd in een groene mat van kleine maïsplantjes. Wauw! Hopelijk houden kraaien zich nu op afstand en zijn de weergoden ons gezind. Er zijn helaas ook nadelen met deze regen, zoals zwaar weer (zeer benauwd!), veel stroomuitval (geen computer, licht of fan), overstroomde wegen (eerder modderrivieren) en dus onbegaanbaar. Als je dan meerdere malen uren vast komt te zitten met de bus, tijdens het werk op de farm, schiet het niet echt op. Maar dat maakt elke dag een avontuur, omdat je (letterlijk) niet weet waar je nu weer beland en wordt je creativiteit op de proef gesteld door alle mogelijkheden die uit de kast moeten worden gehaald om een oplossing te vinden voor het probleem. Bijvoorbeeld, wanneer je midden in de bush bush met een volgeladen bus met de achterkant in een diepe modderpoel (zo breed als de weg) en de voorkant op een omgeploegd stuk land vast staat of dat plots de koppeling breekt en de versnelling vast zit in z’n drie of het stuurslot zo op slot zit, dat zelfs de motor starten een probleem is etc. De driving skills van deze ‘International Driver’ (1 van mijn bijnamen (*zie onderaan rijtje van mijn andere bijnamen), worden dan extra op de proef gesteld. Maar met veel hulp (ook voorbijgangers), mankracht en doorzettingsvermogen (vooral een kwaliteit van de kinderen! Ik heb het met mijn inzicht en na de zoveelste poging allang opgegeven en roep dan dat er maar een tractor geregeld moet worden, die ons eruit moet trekken, terwijl de kids blijven proberen totdat ze er bijna bij neervallen) lukt t ons elke keer op 1 of andere manier weer eruit te komen en verder te rijden (blijkt lastig, maar niet onmogelijk alles in de derde versnelling en zonder koppeling te rijden!). Het onthaal en de dankbaarheid is groot, wanneer je het dan na alle obstakels toch weer met alle kinderen veilig naar huis redt. Weer een dag voorbij!

De tijd vliegt echt voorbij….we hebben het nieuwe kantoor en mijn kamer (met alle handafdrukken van de kinderen) geschilderd. Het nieuwe huis voor de jongens is af, met alles erop en eraan; douches, omheining, gari-kookplaats, geplante palmbomen en moestuin. Wat een verschil met hoe t was! Nu nog schilderen en inrichten. Verder ken ik inmiddels alle ziekenhuizen in de omgeving van binnen en buiten. Toen ik terug kwam van de relaxte tijd met mijn ouders leek het wel of de pleuris was uitgebroken in het weeshuis. Ziekenhuis en kliniek in en uit gerend met al onze zieke kinderen; malaria, griep en verkoudheid met hoge koortsen, diarree en overgeven in combinatie met deze onophoudende hitte en met meerdere kinderen in slecht geventileerde en benauwde slaapkamers betekent uitdrogingsverschijnselen en meer zieken. Gelukkig was het nieuwe jongenshuis nu een uitkomst en omgedoopt tot een soort derderangs ziekenboeg. Dus druk met verzorging en medicatiemanagement. Gelukkig hadden we op dat moment veel vrijwilligers in huis, zodat we de kinderen konden verdelen in drie groepen met een 2 verantwoordelijke groepsleiders. Dit werkte erg goed, maar helaas is deze bezetting alweer uitgedund tot 3 vrijwilligers + Hester en ik, wat ook nog heel goed werkt, maar wat vanaf volgende week nog maar 1 iemand is + Hester en ik. Dan vertrekt Hester ook nog eens 25 juni. Uhm! Die op werkgebied eigenlijk onmisbaar is gezien de financiële organisatie, raadgever van David en adviseur/tolk van ons (de andere vrijwilligers). Dan heb ik het nog niet eens over hoe fijn het kan zijn om af en toe je frustraties of mooie dingen, die elke dag opdoemen, in je eigen taal naar iemand te kunnen uiten. Enn…wie blijft er uiteindelijk nog over?? IK! Hoe we dan moeten overleven weet ik eigenlijk ook nog niet. Het is in ieder geval duidelijk dat een tekort aan en de beschikbaarheid van geschoolde, geschikte en betrouwbare lokale mensen een groot probleem is. Er moet gewoon structurele bezetting komen, zodat mensen ingewerkt kunnen worden, samen kunnen leren werken en gedeelde verantwoordelijkheid kunnen dragen. Dat er een team staat! Helaas is dit TE Westers denken, want zo werkt dat hier gewoon niet. De manier van communiceren, overdragen, delegeren, planning, samenwerken, evalueren en reflecteren (etc.), zoals wij dat gewend zijn, komt in het woordenboek van vele mensen hier niet voor. Dan heb ik nog niet eens over de taalbarrière (het hele woordenboek Ewe – Engels wat ontbreekt!), omdat 2 collega’s (kok en caregiver) analfabeet zijn, dus niet kunnen lezen en schrijven in hun eigen taal dus laat staan in het engels. Het is ‘How are you? I’m fine’ en dan houdt t wel op. Helaas zijn we hierbij weer afhankelijk van structurele inkomsten om geschoolde en geschikte mensen in dienst te kunnen nemen en te kunnen voorzien in een aantrekkelijk salaris, zodat ze ook blijven en er wat kan worden opgebouwd. Er komen gelukkig wel weer nieuwe vrijwilligers, maar die blijven ook maar voor een bepaalde periode en je weet natuurlijk niet wat je in huis haalt. De eerste idioot (lees; vreetmachine en jongensjager, met autistische trekken) heb ik al mee mogen maken jammer genoeg. De rest (Brother Christian, Sister Ashley en Joy) zijn gelukkig erg goed en grote steun in dit ongeorganiseerde zooitje, zodat we wat meer structuur kunnen creëren. Helaas wordt er vanavond afscheid genomen van Joy en volgende week van Ashley, alias Ashnoggi or Shorty. Ook mijn ‘sister in law’, aangezien ik haar zelf al gekoppeld heb met mijn broer, Roel. Ze moeten elkaar alleen nog ff leren kennen dus jammer dat hij nu nog in Zuid-Afrika zit en straks weer in NL en zij dus volgende week weer in Canada. Maar broer, wees gerust we hebben al een date gepland in Nederland als ik terug ben! ;) He shit, nu krijg ik net mee dat ie al een meissie heeft opgeduikeld in ZA. Ik vertrouw er maar op dat ze net zo leuk is als mijn keuze! Hihi!
Nou, ik zou nog wel een paar kantjes vol kunnen schrijven met alle gebeurtenissen hier, maar voor nu heb ik mijn hart weer genoeg uitgestort op papier. Zoals David zou zeggen; “Een analfabeet leeft zijn hele leven in het donker!”, ben ik heel blij dat ik dat niet ben en dankbaar dat ik in positie ben geboren om van scholing te kunnen genieten!!

Lieve mensen, tot snel weer! Groetjes uit Ghana.

* Sister Noor’s bijnamen: Kieteldood, International (driver), Norability, Talla.

P.S. Lieve vriendinnen, bedankt voor het geweldige verjaardagspakket! Beetje laat, maar voelde me na 3,5 mnd. toch weer een beetje jarig. :) xxx